Poznań 99 urodziny kapitan Marii Krzyżańskiej
– Należy Pani do pokolenia, które zapisało najpiękniejsze karty w dziejach naszego narodu. Waszym nieprzemijającym dokonaniem jest wolna, niepodległa i suwerenna Rzeczpospolita. Jestem pełen uznania dla Pani osobistego udziału w tym dziele. Wyrażam uznanie dla Pani charakteru, którego nie złamała okupacja niemiecka i następujący po niej reżim komunistyczny – mówił wojewoda wielkopolski Michał Zieliński podczas 99. urodzin kpt. Marii Krzyżańskiej.
Uroczystość odbyła się w sali Herbowej Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu. W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele wojska, środowisk kombatanckich, represjonowanych z powodów politycznych, Wielkopolski Okręg Światowego Związku Armii Krajowej, znajomi i przyjaciele. Życzeniom, prezentom oraz przemowom towarzyszył koncert w wykonaniu kwintetu Orkiestry Reprezentacyjnej Sił Powietrznych z Poznania.
Uroczystość było okazją do wręczenia kpt. Marii Krzyżańskiej medalu pamiątkowego „Wierni AKowskiej przysiędze” w uznaniu szczególnych zasług w kultywowaniu pamięci o walkach niepodległościowych Wielkopolan i długoletnie przewodzenie środowisku kombatanckiemu.
Kapitan Maria Krzyżańska od ponad 20 lat jest wiceprezesem Zarządu Okręgu Wielkopolska Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Urodziła się 15 listopada 1924 r. w Gnieźnie. Na początku II wojny światowej z rodziną przesiedlona została do Piotrkowa Trybunalskiego. Podczas okupacji została łączniczką (ps. „Mała”) w oddziale Kedywu kapitana „Morusa” – Hilarego Moraczewskiego. Do jej zadań należało przenoszenie rozkazów, broni, nasłuch radiowy. Po dekonspiracji w 1944 roku ukrywała się do końca wojny.
Działa na rzecz upamiętnienia zasług Wielkopolanek walczących w szeregach AK. Jest inicjatorką powstania przy wielkopolskich szkołach kół przyjaciół AK, obecnie Wielkopolskiego Stowarzyszenia Pamięci Armii Krajowej.
W Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg „Wielkopolska” działa od 1989 roku. Odznaczona m.in.: Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzanckim, Medalami „Pro Memoria”, „Pro Patria”, „Pro Bono Polonia”.
Założyła i prowadzi archiwum członków Okręgu Wielkopolska ŚZŻAK, dzięki któremu powstały liczne artykuły prasowe i publikacje książkowe, m.in. „Dziewczyny z AK – Wielkopolanki”.
źródło: https://www.poznan.uw.gov.pl/wydarzenia-biezace/99-urodziny-kpt-marii-krzyzanskiej